Loa Acapella Triolon Excalibur

Lời ngỏ

Tuyển chọn của những người mê nhạc không phải lúc nào cũng bắt đầu bằng việc “nghe to hơn”, mà là “nghe đúng hơn”: nghe thấy hơi thở giữa hai nốt, độ căng của dây đàn, không khí quanh giọng hát. Từ triết lý ấy, Acapella Audio Arts—hãng loa kèn danh tiếng ra đời tại Duisburg (Đức) bởi Hermann Winters và Alfred Rudolph—đã dành hơn bốn thập kỷ theo đuổi hai công nghệ làm nên tên tuổi: loa kèn hình cầu (spherical horn) và tweeter ion-plasma.

Triolon Excalibur MK V là chương mới trong di sản ấy, nhưng không phải bằng cách phô trương số củ loa, mà bằng việc tinh luyện trải nghiệm nghe. Tên gọi chứa hai lớp nghĩa: “Triolon” là định danh một họ loa mang tính biểu tượng trong lịch sử Acapella, “Excalibur” là thanh kiếm huyền thoại của vua Arthur—ẩn dụ cho sự chính danh, quyền năng và vị thế tối thượng. Đúng như tên gọi, Triolon Excalibur MK V kế thừa nét siêu hình của anh cả Sphäron Excalibur nhưng gọn gàng hơn để… ở cùng bạn trong không gian sống: ngay trên trang chính thức, Acapella khẳng định hệ thống này đã tinh chỉnh để phát huy trong các phòng từ khoảng 25 m² trở lên, với tham vọng tái hiện cảm giác nghe tự do và nín lặng thời gian - trạng thái chỉ xuất hiện khi mọi chi tiết đều hòa hợp.

Ngoại hình – thiết kế

Nhìn trực diện, Triolon Excalibur MK V giống một điêu khắc âm học hơn là một cặp loa: trung tâm là tweeter ion lấp lánh, bao quanh là hai họng kèn hình cầu kích thước lớn phụ trách trung-trầm (780 mm) và trung (460 mm), phía dưới là dãy woofer bố trí thành cụm thống nhất. Đó không chỉ là “thẩm mỹ horn”, mà là chiến lược pha-thời gian: bố cục bốn đường tiếng và mạch phân tần được tối ưu để tiếng nhạc phát ra như từ một nguồn duy nhất, tạo cảm giác liền lạc và định vị chuẩn xác—điều thường khiến người nghe nhầm rằng âm hình to hơn phòng.

Đặc điểm kỹ thuật đáng chú ý

Nhìn ở lớp kỹ thuật, Triolon Excalibur MK V không chỉ là một bảng số liệu, mà là một kiến trúc âm học được tính toán để giữ tính liền mạch của nguồn điểm trên một thân loa bốn đường tiếng. Bệ trầm gồm sáu woofer 10 inch chia thành cụm đồng pha, giúp mặt piston tổng lớn nhưng vẫn nhanh, nhờ đó đáp tuyến kéo xuống tới 25 Hz mà không đánh đổi độ dừng. Ngay phía trên, dải low-mid được giao cho driver 12 inch nạp kèn hình cầu đường kính 780 mm: họng kèn lớn tạo áp lực âm đều, giảm độ lệch pha ở vùng giáp ranh với bass và giữ thân âm của dàn dây, baritone hay tiếng piano ở quãng thấp đầy đặn, có trọng lượng. Phần mid then chốt dùng driver 2 inch với kèn hình cầu 460 mm; đường kính kèn nhỏ hơn giúp kiểm soát góc tỏa và độ hội tụ tốt, cho giọng hát, violin, kèn gỗ định vị chính xác và nổi khối mà không bị phóng đại kích thước. Đỉnh phổ tần do tweeter ion-plasma phụ trách: cơ chế không dùng màng rung loại bỏ quán tính cơ học nên dải cao mở thoáng, chi tiết vi mô hiện ra tự nhiên, nhờ vậy các lớp khí âm và đuôi vang không bị thô cạnh.

Hiệu suất 94 dB ở 1 watt, trở kháng danh định 4 ohm nói lên hai điều: loa rất nhạy với tín hiệu nhỏ nên thể hiện tốt độ tương phản vi mô, đồng thời đòi ampli có dòng cấp vững để kiểm soát cụm woofer khi nhạc lên cao trào. Kích thước khoảng 2160 × 1087 × 950 mm và khối lượng xấp xỉ 200 kg mỗi chiếc cho phép bố trí các cụm kèn và bass module theo trục thẳng đứng, rút ngắn sai khác thời gian đến tai người nghe; kết hợp mạch phân tần tối ưu, hệ thống hướng tới cảm nhận như phát từ một nguồn phát duy nhất. Băng tần 25 Hz đến 40 kHz cho thấy cả hai đầu phổ tần đều được mở rộng: đáy trầm đủ sâu để tái hiện năng lượng phòng hòa nhạc, đỉnh cao đủ dài để giữ nguyên sắc thái hài âm và không khí bản thu. Tất cả hợp lại thành một cấu hình trong đó mỗi phần tử đều có vai trò rõ ràng: bass tạo nền lực và nhịp, kèn 780 mm đổ thân âm, kèn 460 mm đảm nhiệm độ rõ trung âm, ion tweeter thắp sáng không gian; còn hiệu suất và hình học thùng đảm bảo các lớp ấy kết lại như một giọng nói thống nhất.

Vì sao Acapella vẫn giữ spherical horn cho Triolon, trong khi ở các dòng 620/780 họ đã tiến hóa sang hyperspherical? Câu trả lời nằm ở bản sắc: spherical horn là phát minh lịch sử của hãng (năm 1978, hợp tác Đại học Aachen), tỏa âm dạng cầu gần với nguyên lý nguồn điểm, giảm lên màu và tạo trường âm đồng đều—một phẩm chất vô giá với loa nhiều đường tiếng. Sự kiên định ấy kết hợp với tweeter ion hệ treble không màng rung dùng plasma, tạo nên phần trung-cao vừa tốc độ, vừa mượt và rất sạch rìa, trong khi dải trầm nhiều củ được tinh chỉnh để ưu tiên tính gọn, độ dừng và trật tự năng lượng.

​

Biến dữ liệu thành cảm giác nghe, Triolon Excalibur MK V trước hết gây ấn tượng ở khả năng làm nền đúng nghĩa. Cụm 6 woofer 10" không tìm cách bơm thêm decibel, thay vào đó, chúng dựng một mặt sàn trầm sâu và cứng, di chuyển rất nhanh. Ở low-mid, họng kèn 780 mm “đổ nền sơn dầu” cho dàn dây và baritone/alto, giọng hát với cao độ ổn định, tạo liên kết tự nhiên lên họng 460 mm phụ trách mid, nơi texture nhạc cụ mộc (vệt vĩ violin, tiếng lưỡi gà clarinet, ánh kim trumpet) hiện lên sống động nhưng không bị sắc lạnh. Trên cùng, tweeter ion thắp sáng toàn bộ không gian. Có thể nói, cặp loa chuyển dịch độ lớn mượt như một cần fader dài vô hạn. Những phẩm chất này ăn khớp với tuyên bố chính thức của Acapella về độ động, độ rõ và khả năng lấp đầy phòng của Triolon thế hệ thứ năm.

Lời kết

Triolon Excalibur MK V là lựa chọn cho người cần một tham chiếu lâu dài trong phòng nghe gia đình cao cấp. Hệ kèn 780/460 mm giữ dải trung đúng tỉ lệ và ổn định hình ảnh; tweeter ion bảo đảm dải cao sạch, thoáng; cụm sáu woofer 10 inch tạo nền trầm sâu và gọn. Hiệu suất 94 dB ở 4 ohm giúp loa dễ mở tiếng, đồng thời đủ “độ thật” để phơi bày khác biệt giữa các nguồn và ampli. Trong không gian từ 25 m² được set-up chuẩn, Triolon mang lại sân khấu lớn, nhịp điệu chính xác và độ động rộng, phù hợp từ hòa tấu thính phòng đến giao hưởng, jazz, vocal hay electronic nhiều lớp. Nếu mục tiêu là một hệ loa kèn thể hiện trung thực và nhất quán qua thời gian, Triolon Excalibur MK V đáp ứng tiêu chí đó bằng kỹ nghệ và hiệu năng đã được chứng thực.

Các bạn có thể tham khảo các sản phẩm khác tại đây 

Cảm nhận từng nhịp âm thanh tinh khiết được tái tạo bởi pre ampli Viva Audio L1